Như ta được biết các công việc trong phòng thí nghiệm, linh kiện điện tử, khu thanh trùng, … cần có một không gian làm sạch, tránh được các tác nhân gây ô nhiễm. Hiện nay có rất nhiều dịch vụ tư vấn GMP và ISO có thể thiết kế và thi công hệ thống phòng sạch phù hợp với các môi trường làm việc khác nhau. Để hiểu rõ hơn về hệ thống cần có khi thi công phòng sạch hãy cùng Khaitri tìm hiểu về 8 loại hệ thống phòng sạch sau đây.
Hệ thống cấp khí sạch
Để giảm ô nhiễm hạt và giúp tăng cường kiểm soát các thông số trong phòng như áp suất, nhiệt độ, độ ẩm thì theo công ty GMP Groups khi thi công phòng sạch cần lắp đặt hệ thống cấp khí sạch. Không khí trong phòng được cung cấp qua hệ thống thông gió được lắp đặt đảm bảo các tiêu chuẩn cho phép.
Nguyên lý hoạt động của hệ thống cấp khí sạch:
- Đầu tiên không khí đi qua thiết bị nạp tiến vào bộ điều hòa trung tâm AHU.
- Tại cấp lọc đầu tiên, không khí sẽ đi qua các bộ lọc trước để di chuyển các luồng không khí trong hệ thống.
- Tùy thuộc vào nhu cầu của các phòng làm việc mà không khí được làm nóng, làm mát hoặc ẩm. Việc kiểm soát và điều chỉnh các thông số lưu lượng trong phòng được thông qua dàn nóng, dàn lạnh và các đường ống.
- Sau đó, không khí được làm sạch khi đi qua một giai đoạn làm sạch khác nhờ các bộ lọc.
- Phòng sạch có yêu cầu cao về chất lượng làm việc nên hệ thống được thiết kế với độ ồn thấp.
- Hệ thống làm việc tuần hoàn trong một không gian khép kín. Nghĩa hệ thống cung cấp không khí cho phòng làm việc rồi lại thu hồi không khí để tiếp tục quá trình làm sạch khí.
- Giai đoạn cuối cùng của hệ thống, không khí được làm sạch qua các bộ lọc tinh lọc HEPA hoặc ULPA. Sau đó không khí được cung cấp cho phòng sạch qua các thiết bị điều khiển hướng dòng chảy của không khí.
Tùy thuộc vào cấu trúc của căn phòng mà hệ thống được lắp đặt và bố trí các đường ống phù hợp.
Hệ thống gió cục bộ
Hệ thống gió cục bộ phòng sạch là hệ thống thu trực tiếp không khí tại nguồn phát sinh để làm sạch, xử lý trước khi thải ra môi trường. Hệ thống có hiệu quả thu hút bụi cao, khả năng làm sạch khu vực làm việc, giảm nồng độ bụi. Cấu tạo chính của hệ thống như sau:
- Thiết bị hút khí có gắn bộ lọc;
- Bộ phận cung cấp khí phun;
- Để điều chỉnh các thông số không khí hệ thống được lắp đặt một bộ phận riêng;
- Bộ phận theo dõi quá trình làm việc của hệ thống;
- Bộ lọc tinh cuối cùng và bộ phận thoát khí;
- Cơ chế làm việc với tiếng ồn và độ rung nhỏ;
Hệ thống cung cấp điện
Để phòng làm việc luôn hiệu quả và duy trì thì yếu tố quan trọng nhất, khi thi công phòng sạch cần đảm bảo nguồn cung cấp điện cho phòng. Nguồn điện cung cấp cho phòng sạch phải được đảm bảo cung cấp liên tục và truyền tải đến mọi vị trí trong phòng như:
- Truyền tải điện năng đến mọi thiết bị công nghệ và các thiết bị trong phòng thí nghiệm;
- Tất cả các thiết bị tiêu thụ điện đều có nguồn cung cấp điện;
- Ánh sáng được chiếu đến mọi vị trí trong phòng làm việc, đảm bảo cường độ chiếu sáng phù hợp;
- Có hệ thống điện dự phòng trong trường hợp khẩn cấp;
Hệ thống cung cấp điện được nghiên cứu và thiết kế phù hợp với kiến trúc của phòng, đảm bảo mọi nơi đều có điện. Việc cung cấp nguồn năng lượng điện là nhu cầu thiết yếu trong mọi lĩnh vực hoạt động, nên hệ thống cung cấp điện không thể thiếu trong khi thiết kế và thi công phòng sạch.
Hệ thống giám sát không khí
Để giám sát các thông số duy trì độ sạch, tiêu chuẩn của không khí trong phòng sạch cần lắp đặt hệ thống giám sát không khí. Hệ thống được lắp đặt thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Xác định kích cỡ hạt bụi và nồng độ bụi trong không khí;
- Cung cấp các thông số không khí trong phòng sạch: độ ẩm, nhiệt độ, áp suất;
- Xử lý các dữ liệu đưa vào và cung cấp dưới dạng biểu đồ. Thông báo đến người quan sát để nhận biết và nắm rõ tình trạng không khí trong phòng;
- Lưu lại các giá trị và kết quả đo được;
Theo tiêu chuẩn phòng sạch IOS 1 đến IOS 9 tùy thuộc vào các lĩnh vực, tiêu chuẩn phòng sạch là khác nhau. Dựa vào các tiêu chuẩn cho phép kết hợp với sự giám sát không khí trong phòng sạch để đánh giá và điều chỉnh độ sạch trong phòng sao cho phù hợp.
Hệ thống gió hút khí
Ngoài việc cung cấp lượng không khí sạch cho phòng sạch, phòng cũng cần được lưu thông không khí. Vì vậy các phòng sạch cũng cần được lắp đặt hệ thống gió hút khí. Chức năng chính của hệ thống như sau:
- Thông qua thiết bị cấp và thải của hệ thống, không khí được cung cấp trao đổi, thay thế bằng không khí sạch với tần suất nhất định.
- Với điều kiện làm việc yêu cầu cao như phòng áp suất âm trong bệnh viện, hệ thống hỗ trợ tạo áp suất âm.
- Hệ thống giúp lưu thông không khí, loại bỏ các khí thải ra khỏi khu vực làm việc, đảm bảo độ sạch trong phòng.
Thông qua thiết bị nạp không khí đi vào hệ thống, qua bộ lọc và được lọc sơ bộ để loại bỏ các chất gây ô nhiễm. Dòng chảy được đi qua thiết bị giảm tiếng ồn và máy thổi. Cuối cùng, không khí được đưa đến bộ lọc cuối cùng để làm sạch và được thải ra qua các thiết bị xả.
Đèn UV – Hệ thống không thể thiếu khi thi công phòng sạch
Để khử trùng bề mặt làm việc, các thiết bị và dụng cụ trong phòng ta sử dụng tia cực tím phát ra từ đèn UV. Với yêu cầu về độ sạch, khả năng diệt khuẩn tốt đèn UV được sử dụng trong phòng sạch vì tính hiệu quả và lợi ích nó đem lại.
Hệ thống diệt khuẩn đèn UV được thiết kế và lắp đặt trực tiếp vào trần nhà, tường hay tại các lối ra vào của phòng cần khử khuẩn. Khi bật sáng – đèn UV kích hoạt, tia cực tím chiếu trực tiếp diệt vi sinh vật trên bề mặt các vật dụng, thiết bị trong phạm vi làm việc của đèn. Bên cạnh đó, đèn UV còn tiêu diệt được các vi khuẩn lơ lửng trong không khí. Khi lắp đặt cần được tính toán và thiết kế phù hợp với phòng để hệ thống làm việc hiệu quả tốt nhất.
Hệ thống cấp và thoát nước
Cũng giống như điện năng là một phần thiết yếu, nước cũng là phần quan trọng trong các phòng làm việc. Ta tiến hành tìm hiểu về hệ thống cấp thoát nước trong phòng.
Việc lắp đặt hệ thống cấp thoát nước cần được tính toán kỹ khi thi công phòng sạch. Đảm bảo cung cấp nước đến mọi thiết bị và thoát nước tốt. Nước được cung cấp cần đạt chuẩn tùy theo yêu cầu của công việc. Nước thải phải được xử lý trước khi xả ra môi trường bên ngoài.
Hệ thống được lắp đặt theo tính toán thiết kế, để đảm bảo tính thẩm mỹ các đường ống có thể được đi ngầm qua tường, sàn hay các kết cấu bao quanh khác. Sử dụng các vật liệu tốt cho các đường ống nước và các thiết bị tránh rò rỉ và hỏng hóc.
Hệ thống liên lạc
Khi thiết kế thi công phòng sạch để đảm bảo tính liên tục và khả năng làm việc hiệu quả qua lại giữa các phòng. Có nhiều các liên lạc với nhau như:
- Điện thoại liên lạc
- Qua loa, rada
- Thông qua hệ thống internet
Hệ thống liên lạc lắp đặt trong phòng sạch giúp mọi người nắm bắt được thông tin nhanh và kịp thời mà không cần đi lại. Hệ thống cần được lắp đặt phù hợp với từng thiết kế của các phòng sạch đảm bảo thuận lợi nhất cho việc trao đổi thông tin.
Những hệ thống nêu trên là những thứ không thể thiếu khi thi công phòng sạch hiện nay, tham khảo chi tiết tại https://gmpgroups.com.vn/solution/dich-vu-thi-cong-phong-sach-dat-chuan-gmp/. Chúng được thiết kế với các công nghệ tiên tiến giúp đáp ứng được tất cả các yêu cầu của phòng sạch. Các hệ thống trong phòng sạch đảm bảo môi trường không khí bên trong phòng đạt các tiêu chuẩn mà từng lĩnh vực, ngành nghề đưa ra; tạo ra không gian làm việc lý tưởng.
